گزارش تحلیلی هەنگاو نسبت به اعمال شکنجه سیستماتیک بر بازداشتی های شهر سنندج

هەنگاو: بر اساس گزارشات رسیدە به سازمان حقوق بشری هەنگاو و  همچنین مصاحبه های انجامی با برخی از بازداشت شدگان روزهای۲۵ تا ۲۹ آبان ماه گذشته در سنندج، نیروهای امنیتی در زمان بازداشت انواع شکنجه را به صورت سیستماتیک وگسترده علیه اشخاص  بازداشتی اعمال کردەاند. بر اساس شواهد عینی موجود نیروهای انتظامی و امنیتی با خشونت غیرقابل توصیفی اشخاص را در جریان اعتراضات بازداشت و به مکانهای نامعلومی انتقال دادەاند.

  حجم بازداشت ها به حدی بوده که هیچ گونه تفکیکی بین اشخاص مسن تر و یا حتی برای اشخاص زیر ۱٨ سال صورت نپذیرفته و شهروندان بازداشتی به صورت فلەای به بازداشتگاه های مختلف انتقال پیدا کردەاند.

رفتار بازجویان و نیروهای امنیتی به غایت غیر انسانی وبی رحمانه توصیف شده است. یکی از این بازداشتی ها در مصاحبه با هەنگاو شرایط ناظر بر بازداشت خود را اینچنین توصیف می کند: " روز ۲۵ ٱبان با ضرب و شتم شدید ماموران امنیتی بازداشت و با چشم بند به مکان نامعلومی انتقال داده شدم. طی چند روز اولیه به همراه چند بازداشتی دیگر در خلا کامل بدون دریافت حتی یک وعده غذایی قرارداشتیم و تنها از یک شیر آب گرم می توانستیم  آب بنوشیم. تصور میکنم روز چهارم بود که با چشم بند به اتاق بسیار سردی منتقل شدم که به محض ورود و بدون هرگونه سوالی توسط چند نفر با کابل و لگد مورد ضرب و شتم قرارگرفتم. بعد یکی از آنان پرسید عضو چه گروهی هستی؟ این فیلم های داخل گوشی را برای چه کسی میخواستی ارسال کنی؟ منم گفتم همینجوری برای خودم گرفتم و قصد خاصی نداشتم که ناگهان سطل آب سردی رویم ریختن و پرسیدن بازم چیزی نداشتم بگم که یکدفعه تمام  عضلاتم خشک شد دوبار بهم شوکر زدن با فحاشی زیاد".

این شخص که هویت وی نزد هەنگاو محفوظ است همچنین اظهار داشت که شکنجه به صورت جمعی نیز انجام میگرفت که به صورت لخت یه جایی همه رو جمع می کردن و به پشت شلاق میزدن و در نهایت با روشن گذاشتن پروژکتور به صورت ۲۴ ساعته اجازه خوابیدن رو به بازداشتی ها نمیدادند".

این شخص متعاقب نگه داری ۲۹ روز در یک مکان نامعلوم که وی و سایر بازداشت شدگان از آن تحت عنوان بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج یاد می کنند، به زندان مرکزی سنندج با تهدید به سکوت و عدم ارتباط با سایر زندانیان منتقل می شود که پس ازچند روز با وثیقه سنگین آزاد می شود.

شایان ذکر است که به دلیل حجم بالای بازداشتی ها نیروهای امنیتی هیچ گونه تفکیکی حتی برای کودکان زیر۱٨ قائل نشده و آنان را به،همراه دیگر بازداشتی ها به بازداشتگاه های امنیتی منتقل کرده اند. از میان شمار زیاد اسامی تا کنون توانسته تنها هویت ٨ نفر از جملە سینا محمدیان ۱۶ ساله را احراز نماید. سینا محمدیان اظهار داشته که در تمام زمان بازداشت بەشدت ضرب و شتم و نیز به صورت جمعی و لخت با کابل شلاق خورده است.

شایان ذکر است بر اساس کنوانسیون حقوق کودک که دولت ایران آنرا پذیرفته و ایضا ماده ۲٨۲ قانون آیین دادرسی کیفری، بازداشت قبل از محاکمه جنبه استثنایی داشته و به عنوان آخرین،اقدام  اعمال می شود. مضاف بر این نامبرده از هیچگونه حمایت حقوقی نسبت به کودکان زیر ۱٨ سال برخوردار  در ایام بازداشت برخوردار نبوده و بازجویان حق تماس با خانواده را از وی سلب کرده اند.

بر اساس تحقیقات هەنگاو که مستمرا ادامه دارد، قوه قضاییه در کردستان بدون رعایت هر گونه مقررات آیین دادرسی کیفری از جمله صلاحیت ذاتی و محلی محاکم ، و به دلیل شمار زیاد بازداشت های، پرونده آنان را غیر قانونی و به صورت فله ای جهت اخذ محکومیت آنان ارجاع داده است.

این امر  غیر قانونی نسبت به اشخاص زیر ۱٨ سال و لزوم رعایت دادرسی ویژه ناظر بر کودکان و نوجوانان نیز واقع شده است. بر اساس تحقیقات هەنگاو تا کنون اسامی ۳۷ از افراد بازداشتی به صورت متقتن احراز هویت شده که تعدادی با قرار آزاد و از سرنوشت تعدادی دیگر خبری در دست نیست. نیازمند تصریح است که اسامی شمار قابل توجهی از اشخاص که ظن بازداشت آنان میرود در اختیار هه نگاو قرار گرفته که به محض احراز هویت و راستی آزمایی منتشر خواهد شد.