بازداشت و احضار گسترده شهروندان كُرد در نقده
هه‌نگاو: پس از اعتراضات نقده متعاقب قتل یک شهروند کُرد در این شهر یک شهروند دیگر نیز در نتیجه شلیک مستقیم نیروهای انتظامی کشته شده و همچنین بیش از ۴۰ شهروند زخمی شده‌اند.
بر اساس گزارش رسیده به سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، روز یک‌شنبه ۱۷ مرداد ۱۴۰۰ (۸ آگوست ۲۰۲۱)، نیروهای امنیتی در شهرستان نقده دست‌کم سه شهروند کُرد را بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کرده‌اند. تاکنون هویت دو نفر از بازداشتی‌ها نام‌های “یونس قادری” و “هیدی پرگل” برای هه‌نگاو احراز شده است. همچنین بیش از ۵۰ شهروند کُرد توسط نهادهای امنیتی احضار و مورد بازجویی قرار گرفته‌اند.
بر اساس تحقیقات هه‌نگاو روز شنبه یک شهروند ۳۵ ساله اهل اشنویه با هویت “فردین ابراهیمی” که به منظور تعمیر اتومبیل خود به نقده رفته بود پس از مشاهده یک درگیری برای میانجیگری به آنجا رفته بود توسط یک شهروند ترک با قمه به طرز فجیعی به قتل رسیده و همین منجر به اعتراض شدید کُردها و تجمع آنها مقابل کلانتری نقده شده است.
یکی از شاهدان عینی که در این اعتراضات شرکت داشته به خبرنگار هه‌نگاو گفت:” عمده پست‌های اداری و امنیتی شهرستان نقده در اختیار ترک‌ها است و همین نفوذ باعث شده طی ماه‌های اخیر در چندین پرونده مشابه حقوق کُردها را کنند و برای همین اینبار شهروندان کُرد نسبت به این کار اعتراض کرده‌اند”.
گفتنی است که نیروهای امنیتی اعتراض مسالمت‌آمیز شهروندان کُرد در نقده را به فوریت به خشونت كشانیده و مبادرت به تیراندازی مستقیم به آنان نمودند که در نتیجه تیراندازی نیروهای امنیتی یک شهروند کُرد دیگر با هویت “محمد علیزاده” به قتل رسید و بیش از ۴۰ شهروند نیز در نتیجه شلیک این نیروها زخمی شده‌اند.
یکی از زخمی‌ها که به دلایل امنیتی نخواست نامش فاش شود در این خصوص به هه‌نگاو گفت:" نیروهای امنیتی با سلاح ساچمه‌ای به سوی ما تیراندازی کرده‌اند و من دیگر شهروندانی که زخمی شده‌ایم از ترس اینکه بازداشت نشویم در خانه‌های خود مورد مداوا قرار گرفته‌ایم و نتوانسته‌ایم به مراکز درمانی مراجعه کنیم".
بر اساس ویدیوهایی که به دست هه‌نگاو رسیده است شماری از شهروندان ترک نقده پس از اعتراض کُردها با حمایت نیروهای نظامی و امنیتی به محله‌هایی که کُردها در آنجا ساکن هستند هجوم برده و اقدام به تخریب مغازه‌ها و شکستن و درب و پنجره منازل آنان کرده‌اند. در ویدیوهای دریافتی به صورت مشهود دیده می‌شود که نیروهای امنیتی و نظامی نه تنها از تخریب و حمله به این محله‌ها جلوگیری نمی‌کنند بلکه در بخش‌های خود عامدانه به تخریب اموال مردم می‌پردازند.
تخریب مغازه و منازل شهروندان کُرد در نقده توسط شماری از ترک‌های ساکن این شهر با همکاری نیروهای امنیتی و یگان ویژه pic.twitter.com/QVTCI0xaNu
— Hengaw Human Rights Organization (@HengawO) August 9, 2021
کاوه حسن‌پور، عضو هیات مدیره سازمان حقوق بشری هه‌نگاو که خود اهل نقده است در این خصوص معتقد است : "بدون شک ناآرامی در شهر نقده با برنامە‌ی از پیش تعیین شدە جناح اصول‌گرای حکومت و نیروهای امنیتی در این شهر انجام شدە است. علی زنجانی نمایندە این شهر کە رهبری این جریان را به‌عهدە دارد، مسئول تمام این نابسامانی هاست. وجود نیروهای لباس شخصی کە باحمایت نیروهای گارد ویژە بە جان و مال مردم حملە کردەاند گواە این مدعاست. ما مدارک قابل توجهی از این مدعا در دست داریم".
شایان ذکر است که روز دوشنبه و پس از سه روز از اعتراض‌ها جو شهر نقده کاملاً امنیتی بوده و نیروهای یگان ویژه از شهرهای ارومیه و میاندوآب به نقده فرستاده شده و لباس شخصی‌ها در بیشتر اماکن عمومی حضور چشمگیری دارند. با وجود اینکه تعدادی از مغازه داران کُرد مغازه‌های خود را باز کرده‌اند، اما قسمت عمده‌ای هنوز تعطیل می‌باشد.
نقده یکی از شهرهایی است که سالیان طولانی دو اتنیک/ملیت کُرد و ترک در صلح و مدارا با هم زندگی کرده‌اند لیکن پس از استقرار حکومت جمهوری اسلامی، حاکمیت با سوءاستفاده از اختلافات مذهبی و اتنیکی همواره سعی در سرکوب شهروندان کُرد و نفی حقوق شهروندی برابر در این شهر داشته است.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو ضمن محکوم دانستن اعمال خشونت بار اخیر، طرفین را به رواداری و احترام هر چه بیشتر نسبت به یکدیگر دعوت نموده و خواستار اعمال حقوق شهروندی برابر طبق استانداردهای جهانشمول حقوق بشری در مناطق چند اتنیکی/مذهبی و برابری در اداره امور شهری است.
