گزارش هه‌نگاو از وضعیت بحرانی کمال شریفی، زندانی سیاسی کُرد هم‌زمان با آغاز هجدهمین سال حبس در تبعید
هەنگاو؛ دوشنبە ٥ خرداد ١٤٠٤
کمال شریفی روزنامه‌نگار و زندانی سیاسی کُرد، که اکنون وارد هجدهمین سال از دوران محکومیت ٣٠ سالە خود در زندان میناب شده است همچنان از ابتدایی‌ترین حقوق قانونی و انسانی، از جمله حق مرخصی، درمان تخصصی، و ملاقات حضوری با خانواده محروم است. وضعیت سلامتی وی به دلیل شکنجه، سکته قلبی و مغزی و بیماری‌های متعدد به‌شدت بحرانی گزارش شده است.
بر اساس آخرین اطلاعات رسیده به سازمان هه‌نگاو، طی یک سال گذشته تمامی درخواست‌های کمال شریفی برای دسترسی به خدمات درمانی تخصصی، انتقال به زندانی با شرایط انسانی‌تر و ملاقات حضوری با اعضای خانواده، از سوی نهادهای مسئول رد شده است.
تنها اقدامی که در پاسخ به درخواست‌های مکرر کمال شریفی برای ملاقات با خانواده‌اش از سوی نهادهای مسئول برای وی مجاز شمرده شده، برقراری یک تماس تصویری محدود با مادر سالخورده‌اش بوده است که این تماس نیز تحت نظارت کامل مأموران امنیتی و در فضایی کاملاً کنترل‌شده صورت گرفته است.
بازداشت کمال شریفی
کمال شریفی، متولد ۱۳۵۱، اهل سقز، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی کُرد است که در تاریخ ۵ خرداد ۱۳۸۷ (۲۵ می ۲۰۰۸) توسط نیروهای سپاه پاسداران بازداشت و با چشم و دست و پاهای بسته به بازدشتگاه اداره اطلاعات سنندج منتقل شد.
وی پیش‌تر نیز در سال‌های ۱۳۶۸ و ۱۳۶۹، به دلیل هواداری و همکاری با حزب دمکرات کُردستان ایران، از سوی دادگاه انقلاب سقز به دو سال حبس و ۴۰ ضربه شلاق محکوم شده بود.
روند محاکمه ناعادلانە و تبعید
کمال شریفی در بدو بازداشت تحت غیر انسانی‌ترین رفتار و شکنجه‌های وحشیانه به منظور اعتراف اجباری قرار گرفته و همچنین پس از ۶ ماه شکنجه و بازداشت انفرادی، در یک دادگاه پنج‌دقیقه‌ای توسط شعبه یک دادگاه انقلاب سقز و به ریاست قاضی شایق، به اتهام "محاربه از طریق عضویت در حزب دمکرات کُردستان" به ۳۰ سال حبس و تبعید به زندان میناب محکوم شد.
وی در توصیف روند محاکمه اعلام کرد:
"وقتی به وکیلم سلام کردم، قاضی حتی اجازه پاسخ‌گویی به سلامم را نداد."
این زندانی سیاسی در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۸ (۱۲ می۲۰۰۹) به زندان مرکزی میناب منتقل و از آن زمان با اعمال فشار اداره اطلاعات سنندج از تمام حقوق یک زندانی از جمله مرخصی، اشتغال، ملاقات و تماس با خانواده محروم بوده است.
تنها ملاقات حضوری وی در طول ۱۸ سال گذشته، به سال ۱۳۹۱ و در جریان اعتصاب غذای ٤٨ روزه بازمی‌گردد که طی آن با دستور نهادهای امنیتی، برای چند دقیقه و تحت تدابیر شدید، با مادر و برادرش دیدار کرد. بنا به اظهارات خودش، حتی در این دیدار نیز اجازه گفت‌وگو به زبان مادری‌اش (کُردی) را نداشتە است.
شکنجه و شرایط غیرانسانی زندان
کمال شریفی در طول بازداشت تحت شدیدترین اشکال شکنجه فیزیکی و روانی قرار گرفته است؛ از جمله ضرب‌وشتم با باتوم و شوک الکتریکی، که منجر به شکستگی دندان‌ها، آسیب‌دیدگی مفاصل و ناتوانی حرکتی او شده است.
او در رنج‌نامه‌ای که در سال ۱۴۰۰ به بیرون از زندان فرستاد و برای اولین بار توسط هه‌نگاو منتشر شد، نوشته بود: "بیش از ۲۰ بار درخواست کتبی برای مرخصی به دادستان و مسئولان قضایی هرمزگان و کردستان ارائه کرده‌ام، اما پس از پاس‌کاری‌های مکرر هیچ‌کدام به نتیجه نرسید."
وی در حال حاضر همچنان در بند زندانیان جرایم سنگین در زندان مرکزی میناب نگهداری می‌شود و در شرایطی همراه با فشارهای مستمر جسمی و روانی، از دسترسی به حداقل خدمات پزشکی محروم است.
وضعیت سلامتی بحرانی
این زندانی سیاسی تاکنون دست‌کم دو بار دچار سکته شده است:
سال ۱۳۹۱ (۲۰۱۲): سکته مغزی پس از اعتصاب غذای طولانی که منجر به فلج‌شدن نیمه راست بدنش شد.
سال ۱۳۹۹ (۲۰۲۱): سکته قلبی و در یک بیمارستان شهر بندرعباس تحت عملیات جراحی قرار گرفت.
با وجود این وضعیت وخیم جسمی، وی همچنان از دسترسی به خدمات درمانی تخصصی محروم مانده است.
نقض آشکار حقوق بین‌المللی
بازداشت، روند محاکمه، تبعید و شرایط نگهداری کمال شریفی، مصداق بارز نقض اصول بنیادین حقوق بشر است و با مواد زیر از میثاق حقوق مدنی و سیاسی مغایرت دارد:
ماده ۷ میثاق حقوق مدنی و سیاسی (ممنوعیت شکنجه)،
ماده ۱۰ (رفتار انسانی با زندانیان)،
ماده ۱۴ (حق دادرسی عادلانه)
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو با ابراز نگرانی شدید از وضعیت جسمی و روانی کمال شریفی، بر ضرورت اقدام فوری و مؤثر نهادهای بین‌المللی برای رسیدگی به وضعیت این زندانی سیاسی تأکید می‌کند.
