گزارش هه‌نگاو در خصوص فشار نهادهای امنیتی بر ماموستایان کُرد در کُردستان و صدور احکام سنگین حبس متعاقب حمایت از انقلاب زن، زندگی، آزادی
طی شش ماهه گذشته، از آغاز سال ٢٠٢٣ میلادی، دست‌کم ۱۶ ماموستا و شخصیت مذهبی کُرد در شهرهای مختلف بازداشت شدند و دوازده مورد حک
هه‌نگاو؛ یکشنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۲
طی شش ماهه گذشته، از آغاز سال ٢٠٢٣ میلادی، دست‌کم ۱۶ ماموستا و شخصیت مذهبی کُرد در شهرهای مختلف بازداشت شدند و دوازده مورد حکم قضایی علیه این فعالان صادر شد که در مجموع شامل، بیش از ۵٤ سال حبس و ٢٩۴ ضربه شلاق بوده است. بیشتر این موارد به حمایت از جنبش انقلابی "ژن، ژیان، آزادی" و اعتراضات عمومی ارتباط داشته‌اند.
با استناد به آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی شش ماهه نخست سال جاری میلادی، دست‌کم ١۶ ماموستا در شهرستان‌های مختلف کُردستان توسط نهادهای حکومتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شدهاند. در پیرانشهر شش مورد، جوانرود پنج مورد، ربط، دومورد، سردشت، بانه و سنندج نیز هر کدام یک مورد ثبت شده است.
بر اساس این آمار، در مدت شش‌ماهه اخیر، دوازده تن از ماموستایان کُرد اهل سنت توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران، در مجموع به بیش از ۴۹ سال و ۴ ماه حبس تعزیری و ۵ سال حبس تعلیقی و همچین چهار نفر از آنها علاوه بر تحمل حبس به ٢٩٤ ضربه شلاق محکوم شدهاند.
اسامی ماموستایان و فعالان مذهبی بازداشت شده در پیرانشهر محمدجمال‌الدین واژی، شریف محمدپور، یونس نوخواه، سلیمان احمدی، ابراهیم سلیمی و جعفر پروینی ثبت شده و در جوانرود نیز، ابراهیم کریمی، یاسر کریمی، فاروق قادری، لقمان امینی و سیدطارق حسینی بازداشت شدهاند. در همین بازه زمانی فاروق احمدی و عبدالقادر قادری، هردو اهل ربط، صاحب احمدی، اهل سنندج، فتح‌الله حسینی، اهل سردشت و امین قیصری اهل شهرستان بانه بازداشت شدند.
در این میان، دادگاه ویژه روحانیت همدان ده حکم حبس را صادر کرده که طی آنها، لقمان کریمی، اهل جوانرود به ١١ سال حبس، ابراهیم کریمی، اهل جوانرود به ١٢ سال حبس، عبدالجبار لطفی، اهل سنندج به هفت ماه و ١۵ روز حبس، مادح کرمی، اهل سنندج به یکسال زندان تعلیقی، سیدجلال اکبری، اهل سروآباد به دو سال زندان تعلیقی، آرمان صادقی، اهل دهگلان به هفت ماه و ١۵ روز حبس، صابر خدامرادی، اهل سقز به هفت ماه و ١۵ روز حبس، حسین علیمرادی، اهل سنندج به دو سال حبس تعلیقی و سیف‌الله حسینی، اهل جوانرود به ١٧ سال زندان محکوم شدند.
همچنین دادگاه ویژه روحانیت ارومیه یونس نوخواه، اهل پیرانشهر را به ۴ سال و شش ماه حبس و شعبه ۴ دادگاه انقلاب کرمانشاه (کرماشان) سیدطارق حسینی، اهل جوانرود را به دو سال حبس تعلیقی محکوم کرده است.
در همین ارتباط، بسیاری از فعالان مذهبی و ماموستایان کُرد، از آغاز جنبش "ژن، ژیان، آ زادی" در شهریور ماه ١٤٠١، به دلیل حمایت از اعتراضان عمومی مردم تحت فشار قرار داشته و احضار و مورد تهدید و بازجویی نهادهای حکومتی قرار گرفته‌اند.
شایان ذکر است ماموستایان اهل سنت در دادگاه ویژه روحانیت توسط روحانیون شیعه محاکمه شده که اساساً بر خلاف موازین اعتقادی و فقهی اهل سنت می‌باشد. در این راستا تمامی افراد محاکمه شده از حداقل‌های حقوق دفاعی در یک رسیدگی کیفری از جمله حق داشتن وکیل محروم بوده و حتی حق دفاع شخصی بر اساس موازین اعتقادی این ماموستایان به آنها اعطا نشده است.
