۱۷ ماه مه، روز جهانی مقابله با همجنسگرا ستیزی، دوجنس‌گرا ستیزی و ترنس ستیزی
هەنگاو؛ شنبه ٢٧ اردیبهشت ١٤٠٤
۱۷ مه، «روز جهانی مبارزه با همجنسگراستیزی، دوجنسگراستیزی، میان‌جنسی‌ستیزی و ترنس‌ستیزی»(IDAHOBIT)، تنها یک مناسبت نمادین نیست، بلکه صدایی رسا و جهانی در برابر دهەها تبعیض، خشونت، و سلب بنیادیترین حقوق انسانی از میلیونها نفر به دلیل گرایش جنسی یا هویت جنسیتی آنان است. این روز، یادآور ضرورت همبستگی، مقاومت و اقدام مشترک در برابر قوانین و ساختارهای تبعیض آمیز و سرکوبگر است.
در ایران، جامعە کوئیر نه تنها از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی محروم هستند، بلکه موجودیت و حیات آنها به شکلی عریان و بی‌پرده در معرض تهدید مستمر، بازداشت، شکنجه، خشونت جنسی، و مجازاتهای شدید کیفری از جمله اعدام قرار دارد. روابط همجنس‌خواهانه همچنان در قوانین ایران جرم‌انگاری شده و مجازاتهایی از شلاق تا اعدام را در پی دارد. همچنین، افراد ترنس به واسطه الزام به تبعیت از نظام حجاب اجباری، کنترل بدن، و فرآیندهای غیراستاندارد و تحقیرآمیز برای گذار جنسیتی، عملا از حق تعیین سرنوشت جنسیتی محروم شده‌اند.
افراد ترنس در ایران با ساختارهایی مواجه‌اند که نه تنها فاقد حداقل استانداردهای حقوقی و پزشکی هستند، بلکه عملا ابزار سرکوب و بی‌حقوق سازی آنان هستند. خشونت خانگی، فشارهای اقتصادی، فقدان دسترسی به مراقبتهای بهداشتی ایمن و تبعیض گسترده، آنان را به حاشیه می‌راند. بسیاری از آنان برای بقا ناگزیر به کارگری جنسی روی می‌آورند، در حالی که حتی در میان نیروهای اپوزیسیون و نهادهای جامعه مدنی نیز با نادیده انگاری و حذف مواجه‌اند. این وضعیت به همان میزان برای تمامی افراد دارای گرایشهای جنسی مغایر با هنجار مسلط اجتماعی صادق است.
حقوق جنسی و جنسیتی، بخشی جدایی‌ناپذیر از حقوق بشر و عدالت اجتماعی است. مطالبه این حقوق، نه خواسته‌ای حاشیه‌ای و فردی، بلکه معیاری اساسی برای سنجش وضعیت حقوق بشر در هر جامعه‌ای به شمار می‌رود.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، جمهوری اسلامی ایران را به دلیل اعمال تبعیض سیستماتیک بر اساس گرایش جنسی و هویت جنسیتی، ترویج ایدئولوژی ضد کوئیر از طریق قانون‌گذاری و سیاست‌گذاریهای سرکوبگرانه، و اعمال تفکیک جنسیتی ساختاری، یک نظام آپارتاید جنسیتی ارزیابی می‌کند، نظامی که در آن، نه تنها زنان به طور کلی از مشارکت اجتماعی محروم شده‌اند، بلکه جامعه اقلیتهای جنسی و جنسیتی به‌طور کامل در شرایط بی‌حقوقی، انکار موجودیت، بیماری انگاری، و در عین حال جرم‌انگاری صرف زیستن خود قرار گرفته‌اند.
در روز جهانی مبارزه با هوموفوبیا، ترنس‌فوبیا و بای‌فوبیا، هه‌نگاو بر این اصل بنیادی تاکید می‌کند که تنوع جنسی و جنسیتی، واقعیتی انکارناپذیر و جهانی است. این تنوع باید نه تنها به رسمیت شناخته شود، بلکه مورد حمایت فعالانه‌ی حقوقی، اجتماعی و سیاسی قرار گیرد و خسارات تاریخی وارده بر این جوامع از طریق سیاستهای جبرانی و قدرت‌بخش ترمیم شود.
