گزارش شمارە ٤ هه‌نگاو از موج بازداشت‌ها در جریان جنگ ایران و اسرائیل؛ بازداشت دستکم ٧٣٤ شهروند از جملە ۳٢ زن و ٨ شهروند اروپایی
هه‌نگاو؛ چهارشنبە ٤ تیر ۱۴۰۴
براساس داده‌ها و اطلاعات گردآوری‌شده توسط سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، در پی آغاز جنگ مستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و دولت اسرائیل و در جریان موج گسترده‌ی سرکوب و بازداشت‌ها، طی ١۳ روز اخیر، دستکم ٧٣٤ شهروند در شهرهای مختلف بازداشت شده‌اند. تاکنون هویت ۶۰ نفر از این شهروندان برای هه‌نگاو احراز شده است.
براساس این گزارش، در میان بازداشت‌شدگان، دستکم ۳۲ زن، دو تبعه افغانستان و ٨ شهروند دارای تابعیت کشورهای اروپایی، از جمله یک زن، حضور دارند. این افراد عمدتاً با اتهاماتی از جمله "جاسوسی برای اسرائیل"، "تبلیغ علیه نظام" و "تشویش افکار عمومی" توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شده‌اند.
تفکیک شهروندان بازداشت شده بر حسب استان
براساس آمار ثبت‌شده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی کمتر از دو هفتە دستکم ٧٣٤ شهروند در شهرهای مختلف ایران بازداشت شدەاند کە بر طبق این گزارش بیشترین موارد بازداشت در استان کرمانشاه (کرماشان) با ۱۲۶ مورد، تهران با ۷۳ مورد، خوزستان با ۶۷ مورد و آذربایجان غربی (ارومیه) با ۵۹ مورد به ثبت رسیده است.
استان کرمانشاه (کرماشان): ١٢٦ مورد (۶ زن) و (۱ شهروند اروپایی)
استان تهران: ٧٣ مورد (۱ تبعه افغانستان) (۱ زن)
استان خوزستان: ۶۷ مورد
استان آذربایجان غربی (ارومیه): ٥٩ مورد (۱۸ دختر زیر ۱۸ سال)
استان فارس: ۵٦ مورد
استان لرستان: ٥۱ مورداستان گیلان: ٤٠ مورد
استان همدان: ۳٧ مورد (۱ شهروند اروپایی)
استان خراسان رضوی: ۲۴ مورد (٢ زن)
استان اصفهان: ٢٤ مورد (از جمله ۳ شهروند اوکراینی)
استان قم: ۲۲ مورد
استان سمنان: ۲۱ مورد
استان کرمان: ۲١ مورد (۱ زن)
استان بوشهر: ۱۹ مورد (از جمله یک تبعه افغانستان)
استان مازندران: ۱٧ مورد (۱ زن شهروند اروپایی)
استان هرمزگان: ۱٥ مورد (۱ شهروند اروپایی)
استان گلستان: ۱۱ مورد
استان قزوین: ۱۰ مورد (۲ زن)
استان یزد: ۸ مورد
استان اردبیل: ۵ مورد
استان البرز: ۴ مورد
استان آذربایجان شرقی: ٣ مورد
استان کردستان: ۲ مورد
استان ایلام: ٤ مورد (۱ زن)
استان چهارمحال و بختیاری (شهرکرد): ۱ مورد
استان خراسان شمالی: ۱ مورد
استان کهگیلویه و بویراحمد: ۱ مورد (۱ شهروند اروپایی)
استان سیستان و بلوچستان: ۱ مورد
علاوه بر بازداشت‌های اعلام‌شده به تفکیک استان، رسانه‌های حکومتی از بازداشت ۸ نفر در یکی از شهرهای مرزی و ۵ نفر دیگر در یکی از استان‌ها (که یکی از آنها در حین بازداشت، خودکشی کرده) خبر داده‌اند. همچنین، گزارش‌هایی مبنی بر بازداشت شماری از شهروندان در بوکان، استان مرکزی، کهگیلویه و بویراحمد، و نیز تعدادی از فعالان صفحات مجازی مرتبط با اسرائیل در استان مازندران منتشر شده، بدون آنکه آمار دقیقی در این خصوص اعلام شود.
تشکیل پرونده‌های قضایی برای ده‌ها شهروند به دلیل فعالیت در فضای مجازی
در ادامه سرکوب‌های گسترده، نهادهای قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران برای ده‌ها شهروند پرونده قضایی تشکیل داده‌اند. در همدان، برای ۲۴ نفربا اتهام "جاسوسی برای اسرائیل" و در یزد، طی تنها یک هفته، ۸۱ پرونده علیه کاربران فضای مجازی به دلیل بازنشر مطالب انتقادی گشوده شده است. همچنین دستکم ۲۰۰ نفر نیز از سوی این نهادها مورد تهدید و تذکر قرار گرفته‌اند.
بازداشت دستکم ۳٢ زن در موج گستردە بازداشت‌ها
در جریان موج اخیر بازداشت‌ها، دستکم ۳۲ زن در شهرهای مختلف بازداشت شده‌اند؛ از جمله ۶ زن در قصرشیرین، ۲ زن در خراسان رضوی، ۲ زن در قزوین، یک زن در کرمان، یک زن در تهران و یک زن در ایلام. همچنین، ۱۸ دختر زیر ۱۸ سال در مهاباد به‌دلیل فعالیت در شبکه‌های اجتماعی بازداشت و سپس با وثیقه آزاد شده‌اند. در میان بازداشت‌شدگان، یک زن با تابعیت یکی از کشورهای اروپایی نیز وجود دارد که در استان مازندران بازداشت شده است.
این آمار نشان‌دهنده سهم قابل توجه، به‌ویژه زنان کُرد، با دستکم ۲۶ مورد بازداشت در موج اخیر سرکوب‌هاست. این بازداشت‌ها بخشی از روند سرکوب گسترده و نقض سیستماتیک حقوق شهروندی، از جمله آزادی بیان و آزادی اجتماعات، است که شهروندان، به‌ویژه زنان، را در بر می‌گیرد.
بازداشت تعداد قابل توجهی از شهروندان کُرد
بخش قابل توجهی از بازداشت‌شدگان را شهروندان کُرد تشکیل می‌دهند که دستکم ۱۲۶ نفر در استان کرمانشاه(کرماشان) و ۵٩ نفر در استان آذربایجان غربی (ارومیە) در میان آنها هستند. همچنین، ۲۶ زن کُرد نیز جزو بازداشت‌شدگان این دو استان به شمار می‌روند.
این آمار نشان‌دهنده تمرکز ویژه نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بر سرکوب گسترده فعالان و شهروندان کُرد در جریان موج وسیع بازداشت‌هاست.
بازداشت دو تبعه افغانستان و هشت شهروند اروپایی
با ادامه روند بازداشت‌های گسترده، دستکم دو تبعه افغانستان در استان‌های تهران و بوشهر بازداشت شده‌اند. همچنین، هشت شهروند با تابعیت کشورهای اروپایی، از جمله یک زن، در استان‌های مختلف بازداشت شده‌اند که سه نفر از آنان شهروند اوکراین، در استان اصفهان و سایر افراد در استان‌های کرمانشاه (کرماشان)، کهگیلویه و بویراحمد و مازندران بازداشت شده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران بارها اقدام به گروگانگیری شهروندان خارجی، به‌ویژه دوتابعیتی‌ها، با هدف اعمال فشار و باج‌گیری سیاسی کرده است.
اعدام شش زندانی با اتهام جاسوسی برای اسرائیل
از زمان آغاز جنگ میان اسرائیل و جمهوری اسلامی ایران، در واکنشی تلافی‌جویانه، شش زندانی که به اتهام "جاسوسی برای اسرائیل" محکوم شده بودند، اعدام شده‌اند از جملە سە زندانی کُرد بە نام‌های ادریس آلی، آزاد شجاعی (هر دو اهل سردشت) و رسول احمد رسول (اهل سلیمانیه در اقلیم کُردستان) کە به‌صورت مخفیانه در زندان مرکزی ارومیه اعدام شدند. همچنین محمدامین مهدوی شایسته، مجید مسیبی، اسماعیل فکری دیگر زندانیان اعدام شدە هستند.
علاوه بر این، هه‌نگاو نسبت به خطر اجرای قریب‌الوقوع احکام اعدام زندانیان دیگر، از جمله احمدرضا جلالی، شهروند دوتابعیتی ایرانی-سوئدی، هشدار داده است.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو این موج بازداشت‌ها را شدیداً محکوم می‌کند و تأکید دارد که جمهوری اسلامی ایران با اتهامات امنیتی، فضای آزادی بیان و حقوق بشر را محدود می‌کند. هه‌نگاو از نهادهای بین‌المللی حقوق بشر خواستار اقدام فوری و نظارت مستقل بر وضعیت بازداشت‌شدگان می‌باشد.
