دادگاه مسیح علینژاد: عدالت برای فعال حقوق بشر و افشای نقش سپاه در ترور ناموفق
هه‌نگاو؛ جمعه ۱ فروردین ۱۴۰۴
سازمان حقوق بشری هەنگاو، جلسات دادگاه فدرال نیویورک در مورد توطئە ترور مسیح علینژاد، روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر، را به دقت دنبال می‌کند. این دادگاه نشان دهنده ادامه سیاستهای تروریستی جمهوری اسلامی ایران علیه مخالفان خود در خارج از کشور است و ثابت می‌کند که این حکومت همچنان به سیاست حذف فیزیکی مخالفان متعهد است.
بخشی از جزئیات پرونده و متهمان
سه فرد کلیدی در این پرونده به‌عنوان عاملان اجرای عملیات معرفی شده‌اند:
رفعت امیروف، یکی از اعضای شبکه تبهکاری روسی موسوم به “دزدها در قانون” که در برنامه‌ریزی این ترور نقش داشته است.
پولاد عمروف، همکار نزدیک امیروف که در سازماندهی عملیات مشارکت داشته است.
خالد مهدی‌اف، مامور اجرای مستقیم ترور که در سال ۲۰۲۲ در نزدیکی منزل مسیح علینژاد در بروکلین، نیویورک حضور داشته و قصد اجرای عملیات را داشته است.
در جلسات اخیر دادگاه، هیئت منصفه این متهمان را گناهکار شناخت و ارتباط مستقیم این توطئە با سپاه پاسداران جمهوری اسلامی را تایید کرد. طبق مستندات ارائه شده، مبلغ ۵۰۰ هزار دلار برای اجرای این ترور اختصاص داده شده بود. همچنین، در کیفرخواست جدید، نام روح‌الله بازقندی، سرتیپ سپاه پاسداران، به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی این عملیات مطرح شده است. وزارت خزانه‌داری آمریکا پیش‌تر او را به‌عنوان یکی از فرماندهان ارشد واحد ضدجاسوسی سپاه پاسداران تحریم کرده بود.
چرا جمهوری اسلامی مسیح علینژاد را هدف قرار داد؟
مسیح علینژاد، به‌عنوان یک روزنامه‌نگار و فعال حقوق زنان، سالهاست که علیه سرکوب سیستماتیک زنان و قوانین تبعیض‌آمیز جمهوری اسلامی فعالیت می‌کند. کمپینهای او از جمله “چهارشنبه‌های سفید” و “دوربین ما اسلحە ما”، صدای زنان ایران را در سطح بین‌المللی بلندتر کرده و جمهوری اسلامی را با فشارهای فزایندەای مواجه کرده است.
مسیح علینژاد، با وجود تهدیدات و خطرات بی‌شماری که از سوی جمهوری اسلامی ایران متوجه‌اش بود، همچنان به مبارزه برای حقوق بشر و آزادیهای مدنی ادامه داد. تلاشهای او در جلب توجه جهانی به نقض حقوق زنان، اقلیتها، و فعالان سیاسی، به ویژه در زمینه برابری جنسیتی و مقابله با سرکوبهای رژیم، بی‌وقفه ادامه داشت. او نه تنها در برابر تهدیدات زندگی خود ایستادگی کرد، بلکه همواره به عنوان صدای کسانی که تحت ظلم و فشار قرار دارند، به افشای جنایات رژیم پرداخته و برای آزادی و عدالت مبارزه کرده است.
به همین دلیل، جمهوری اسلامی تلاش کردە است که او را در خاک آمریکا ترور کند. این نخستین بار نیست که حکومت ایران دست به چنین عملیاتی می‌زند، اما محاکمه متهمان در نیویورک نشان‌دهنده عزم جامعه جهانی برای مقابله با سیاست ترور دولتی جمهوری اسلامی است.
پرونده میکونوس و شباهتهای آن با توطئە ترور مسیح علینژاد
پرونده دادگاه میکونوس یکی از نمونه‌های پیشین محاکمه عوامل تروریستی جمهوری اسلامی در خاک اروپا است. در ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲، عوامل وابسته به جمهوری اسلامی ایران ، در رستوران میکونوس در برلین، دکتر صادق شرفکندی، دبیرکل حزب دموکرات کُردستان ایران، و سه همراهش را به قتل رساندند. پس از چهار سال بررسی و محاکمه، دادگاه آلمان در رای نهایی خود، علی خامنه‌ای و علی فلاحیان، وزیر اطلاعات وقت، را به‌عنوان آمران این جنایت معرفی کرد و جمهوری اسلامی را به‌عنوان یک دولت تروریستی شناخت.
دادگاه نیویورک، اگرچه هنوز رای نهایی خود را صادر نکرده، اما شواهدی را ارائه داده است که نشان می‌دهد سپاه پاسداران مستقیما در توطئە ترور مسیح علینژاد نقش داشته است. اگر این روند ادامه یابد، پرونده نیویورک می‌تواند گامی مهم برای شناخته شدن مجدد جمهوری اسلامی به‌عنوان یک دولت حامی تروریسم در سطح بین‌المللی باشد.
ترورهایی که هرگز به دادگاه نرسیدند: از عبدالرحمن قاسملو تا فریدون فرخزاد
برخلاف پرونده میکونوس و محاکمه اخیر در نیویورک، بسیاری از ترورهای جمهوری اسلامی هرگز به دادرسی نرسیدند و عاملان آنها بدون هیچ هزینه‌ای به جنایات خود ادامه دادند. از جمله:
عبدالرحمن قاسملو: دبیر کل حزب دموکرات کُردستان ایران که در ۱۳ ژوئیه ۱۹۸۹، در وین، طی مذاکراتی که با نمایندگان جمهوری اسلامی داشت، توسط همان نمایندگان ترور شد. حکومت ایران هرگز بابت این جنایت پاسخگو نشد و قاتلان او از وین خارج شدند.
فریدون فرخزاد: شاعر، خواننده، و فعال سیاسی که در سال ۱۹۹۲ در آلمان با چاقو و ضربات متعدد به طرز وحشیانه‌ای به قتل رسید. او به دلیل فعالیتهای سیاسی و افشاگریهایش علیه جمهوری اسلامی هدف قرار گرفت، اما هیچ دادگاهی برای بررسی این جنایت برگزار نشد.
جمهوری اسلامی ایران از زمان تأسیس خود در سال ۱۳۵۷، در طی چهار دهه گذشته در بیش از ۴۰ کشور جهان درگیر اقدامات تروریستی و نقض حقوق بشر بوده است. طبق گزارش‌ها، جمهوری اسلامی برای حذف فیزیکی مخالفان، منتقدان و فعالان سیاسی خود در خارج از ایران به‌طور سیستماتیک از اقدامات تروریستی استفاده کرده است.
وزارت امور خارجه آمریکا گزارش داده که جمهوری اسلامی ایران در بیش از ۳۶۰ حمله تروریستی در بیش از ۴۰ کشور مختلف دست داشته است. این اقدامات شامل ترورهای هدفمند و تهدید به مرگ می‌شود.
عدم پاسخگویی به این جنایات، جمهوری اسلامی را در ادامه سیاست ترور و حذف مخالفان در خارج از ایران جسورتر کرد. اما محکومیت متهمان پرونده مسیح علینژاد نشان می‌دهد که اگر جامعه جهانی اراده کند، می‌تواند در برابر تروریسم دولتی جمهوری اسلامی ایستادگی کند.
سکوت جامعه جهانی، چراغ سبزی برای ادامه ترورهای جمهوری اسلامی است
سازمان حقوق بشری هەنگاو معتقد است که محاکمه و محکومیت عاملان ترور مسیح علینژاد باید نقطه آغاز محاکمه کلیت جمهوری اسلامی باشد، نه پایان آن.
جامعه جهانی نباید فقط به محاکمه افراد درگیر در این پرونده بسنده کند، بلکه باید سپاه پاسداران و مقامات بلندپایه حکومت را نیز تحت پیگرد قانونی قرار دهد.
روند دادگاه نیویورک باید مقدمه‌ای برای قرار دادن مجدد نام جمهوری اسلامی در فهرست دولتهای حامی تروریسم باشد.
سکوت و عدم برخورد قاطع، یعنی تکرار همان سیاستهایی که به ترور قاسملو، فرخزاد و ده‌ها مخالف دیگر انجامید.
هەنگاو تأکید دارد که عدالت زمانی محقق خواهد شد که تمامی آمران و عاملان این جنایات، از عالی‌ترین سطوح حکومت جمهوری اسلامی، پاسخگوی اقدامات خود باشند.
