گزارش ماهانه هه‌نگاو از نقض حقوق زنان در ایران، جولای ۲۰۲۵
هه‌نگاو؛ پنجشنبه ۱۶ تیر ۱۴۰٤
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه جولای ۲۰۲۵ دست‌کم ۱۷ فعال زن بازداشت و ۶ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس محکوم شده‌اند. در ماه گذشته دست‌کم ۱۴ مورد زن‌کشی و ۳مورد اعدام زنان در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماه جولای ۲۰۲۵ دست‌کم حکم اعدام سه زن در زندان‌های مختلف ایران اجرا شده است. دو نفر از این زنان از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر و یک نفر نیز از بابت اتهام قتل عمد اعدام شده‌اند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
۱ـ عاطفه امینی اهل یزد از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی یزد اعدام شد.
۲ـ ناهید جوکار اهل شیراز از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی شیراز اعدام شد.
۳ـ مهتاب بیاتی اهل مشهد، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی مشهد اعدام شد.
بازداشت ۱۷ فعال زن در جولای ۲۰۲۵
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه گذشته میلادی دست‌کم ۱۷ فعال زن توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده‌اند که معادل ۱۱.۵٪ کل آمار بازداشتی‌ها در این ماه می‌باشد.
دست‌کم ۶ نفر از زنان بازداشت شده از فعالین زن کورد و ۲ نفر نیز از فعالین بهایی و ۲ نفر نیز تبعه خارجی بوده‌اند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
شیراز: ۱ـ نگین امین‌زاده ۲ـ ارمغان امینی
تهران: ۳ـ ندا کارگر ۴ـ مینا مشهدی مهدی
اصفهان: ۵ـ افروز کیانی ارثی
قائم‌شهر: ۶ـ راکئول عطاییان
بوکان: ۷ـ ملک فرج‌بیگی
تایباد: ۸ـ سارا گوهری
بجنورد: ۹ـ کژال صالحی
شیروان: ۱۰ـ اعظم ناصری
کامیاران: ۱۱ـ روناک دشتی
یاسوج: ۱۲ـ مهسا شفیعی
رشت: ۱۳ـ رزیتا رجایی
مهاباد: ۱۴ـ کلارا رسولی
بروجرد: ۱۵ـ لیلا صارمی
بهبهان: ۱۶ـ فروغ خسروی
کرمان: ۱۷ـ لیندسی فورمن
صدور حکم حبس برای فعالین زن
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، در ماه جولای ۲۰۲۵ دست‌کم ۶ فعال زن در شهرهای مختلف ایران جمعاً به ۷ سال و ۲ ماه حبس تعزیری محکوم شده‌اند. دست‌کم پنج معلم اهل کرمان درمیان زنانی هستند که توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به حبس محکوم شده‌اند.
اسامی زنانی که به حبس محکوم شده‌اند به شرح زیر است؛
۱ـ فرشته سوری از نهاوند، به ۳ سال حبس محکوم شده است.
۲ـ فاطمه یزدانی از کرمان، به ۱۰ ماه حبس محکوم شده است.
۳ـ میترا نیکپور از کرمان، به ۱۰ ماه حبس محکوم شده است.
۴ـ زهرا عزیزی از کرمان، به ۱۰ ماه حبس محکوم شده است.
۵ـ لیلا افشار از کرمان، به ۱۰ ماه حبس محکوم شده است.
۶ـ شهناز رضایی شریف‌آبادی از کرمان، به ۱۰ ماه حبس محکوم شده است.
بازداشت زنان و محکومیت زنان یک روند تبعیض معمول در جمهوری اسلامی ایران است. در جریان جنبش انقلابی ژن ژیان ئازادی فشارها برای فعالین زن ابعاد شدید‌تری به خود گرفته بود. جمهوری اسلامی به شکل سازماندهی شده‌ای همواره از ابتدای ظهورش تلاش کرده است که عرصه ظهور فعالیت اجتماعی، سیاسی و حقوق بشری را برای زنان تا جای ممکن تنگ کند. سیاست‌های جداسازی جنسی و جنسیتی و همینطور به حاشیه بردن هر چه تمام جامعه اقلیت‌های جنسی و جنسیتی از طریق جرم‌انگاری هویت آنها یکی از سیاست‌های جدی آپارتاید جنسیتی در ایران است.
ثبت ١٤ مورد زن‌کشی در ماه جولای ۲۰۲۵
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه جولای ۲۰۲۵ دست‌کم ١٤ زن در شهرهای مختلف ایران کشته شده‌اند که اکثریت مطلق آنها توسط افراد نزدیک خود از جمله همسر به قتل رسیده‌اند.
بر طبق این گزارش ٣ زن توسط همسران و ۲ زن توسط همسران سابق خود خود به قتل رسیده. ۲ زن توسط شوهر خواهر، ۳ زن توسط برادر، ۲ زن توسط دوست پسر و یک زن نیز توسط عموی خود به قتل رسیده‌اند. اطلاعات دقیقی از قاتل یکی از زنان در دسترس نیست.
از مجموع ۱۴ مورد زن‌کشی دست‌کم ۴ مورد با انگیزه ناموسی انجام گرفته است. همچنین دست‌کم ۵ مورد از زنکشیها به دلیل اختلافات خانوادگی عنوان شده است. ۳ زن نیز به دلیل رد درخواست ازدواج به قتل رسیده و انگیزه قتل دو زن نیز تاکنون نامعلوم است.
تفکیک قتل زنان بر حسب استان
استان‌های هرمزگان، ایلا، و لُرستان: هر کدام ۲ مورد
استان‌های خراسان رضوی، کرمان، کرمانشاه، کوردستان، فارس، تهران و آذربایجان‌غربی (ارومیه): هر کدام ۱ مورد
زن‌کشی بالاترین سطح بروز زن‌بیزاری و زن‌ستیزی در جامعه است. قتل‌های منتسب به قتل‌های ناموسی تنها بخشی از زنکشیها را شامل می‌شوند. ریشه اصلی زن‌کشی در جوامع تاریخ، مناسبات و قوانین مردسالار و زن‌ستیزانه است. بر أساس گزارش‌های حقوق بشری هه‌نگاو تنها در سال گذشته ١٩١ زن‌کشی در ایران به ثبت رسیده است که بخش عظیمی از این قتل‌ها توسط اعضای خانواده نزدیک زن انجام شده‌اند. قوانین و تفکر زن‌ستیزانه نفرت عمیق علیه زنان را عادی‌سازی می‌کند.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، جمهوری اسلامی ایران را یک نظام آپارتاید جنسیتی ارزیابی می‌کند که در آن قتل و آزار سیستماتیک به زنان در مراحلی قانونمند شده است. جامعه جهانی باید نظام آپارتاید جنسیتی را ذیل «جنایت علیه بشریت» گنجانده و این را در تعریف بین المللی خود بگنجاند و جمهوری اسلامی را بر أساس قوانین صراحتا ضد زن و ساختارمندی سرکوب زنان در جامعه ایران یک نظام آپارتاید جنسیتی دسته بندی کرده و ذیل این مفهوم جرم‌انگاری کند.
