گزارش ماهانه هه‌نگاو از نقض حقوق زنان در ایران، آگوست ۲۰۲۵
هه‌نگاو؛ جمعه ۱۴ تیر ۱۴۰٤
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه آگوست ۲۰۲۵ دست‌کم ۷ فعال زن بازداشت و ۵ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس محکوم شده‌اند. در ماه گذشته دست‌کم ۱۷ مورد زن‌کشی و ۵ مورد اعدام زنان در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماه آگوست ۲۰۲۵ دست‌کم حکم اعدام پنج زن در زندان‌های مختلف ایران اجرا شده است. یک نفر از این زنان از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر و چهار نفر نیز از بابت اتهام قتل عمد اعدام شده‌اند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
۱ـ سودابه قاسم‌زاده از أصفهان، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی اصفهان اعدام شد.
۲ـ مهسا اکبری از شیراز، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی شیراز اعدام شد.
۳ـ بانو مقدم از ابهر، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی ابهر اعدام شد.
۴ـ ملیحه حقی از تبریز، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی تبریز اعدام شد.
۵ـ میترا یاسمنی از ایلام، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی شیراز اعدام شد.
بازداشت ۷ فعال زن در آگوست ۲۰۲۵
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه گذشته میلادی دست‌کم ۷ فعال زن توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده‌اند که معادل ۸.۵٪ کل آمار بازداشتی‌ها در این ماه می‌باشد.
اسامی زنان بازداشت شده به شرح زیر است؛
تهران: ۱ـ الهام صالحی ۲ـ فاطمه ضیایی ۳ـ مرجان اردشیرزاده
بندر انزلی: ۴ـ سحر سلطانی
مریوان: ۵ـ ژینو کریمی
سبزوار: ۶ـ طاهره کلاته سیفری
رشت: ۷ـ شهرزاد شربیانی
صدور حکم حبس برای فعالین زن
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، در ماه آگوست ۲۰۲۵ دست‌کم ۵ فعال زن در شهرهای مختلف ایران جمعاً به ۷ سال و ۹ ماه حبس تعزیری محکوم شده‌اند. دست‌کم ٣ فعال زن گیلک درمیان زنانی هستند که توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به حبس محکوم شده‌اند.
اسامی زنانی که به حبس محکوم شده‌اند به شرح زیر است؛
۱ـ هستی امیری از تهران، به ۳ سال حبس محکوم شده است.
۲ـ نینا گلستانی از رشت، به ۱ سال حبس محکوم شده است.
۳ـ رزیتا رجایی از رشت، به ۱ سال حبس محکوم شده است.
۴ـ مطهره گونه‌ای از تهران، به ۱ سال و ۹ ماه حبس محکوم شده است.
۵ـ تینا دلجو از رشت، به ۱ سال حبس محکوم شده است.
بازداشت زنان و محکومیت زنان یک روند تبعیض معمول در جمهوری اسلامی ایران است. در جریان جنبش انقلابی ژن ژیان ئازادی فشارها برای فعالین زن ابعاد شدید‌تری به خود گرفته بود. جمهوری اسلامی به شکل سازماندهی شده‌ای همواره از ابتدای ظهورش تلاش کرده است که عرصه ظهور فعالیت اجتماعی، سیاسی و حقوق بشری را برای زنان تا جای ممکن تنگ کند. سیاست‌های جداسازی جنسی و جنسیتی و همینطور به حاشیه بردن هر چه تمام جامعه اقلیت‌های جنسی و جنسیتی از طریق جرم‌انگاری هویت آنها یکی از سیاست‌های جدی آپارتاید جنسیتی در ایران است.
ثبت ۱۷ مورد زن‌کشی در ماه آگوست ۲۰۲۵
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه آگوست ۲۰۲۵ دست‌کم ۱۷ زن در شهرهای مختلف ایران کشته شده‌اند که اکثریت مطلق آنها توسط افراد نزدیک خود از جمله همسر به قتل رسیده‌اند.
بر طبق این گزارش ۶ زن توسط همسران و ۲ زن توسط پدر، ۲ زن توسط شوهر خواهر، یک زن توسط پسر خاله، یک زن توسط شوهر خاله، و یک زن توسط خواستگار خود به قتل رسیده‌اند. اطلاعات دقیقی از قاتل چهار زن در دسترس نیست.
از مجموع ۱۷ مورد زن‌کشی دست‌کم ۱۰ مورد از زنکشیها به دلیل اختلافات خانوادگی عنوان شده است. یک زن به دلیل رد درخواست ازدواج و ۳ زن با انگیزه سرقت به قتل رسیده و انگیزه قتل ۳ زن نیز تاکنون نامعلوم است.
تفکیک قتل زنان بر حسب استان
استان مازندران: ۹ مورد
استان تهران: ۳ مورد
استان‌های خراسان رضوی و لُرستان: هر کدام ۲ مورد
استان سیستان و بلوچستان: ۱ مورد
زن‌کشی بالاترین سطح بروز زن‌بیزاری و زن‌ستیزی در جامعه است. قتل‌های منتسب به قتل‌های ناموسی تنها بخشی از زنکشیها را شامل می‌شوند. ریشه اصلی زن‌کشی در جوامع تاریخ، مناسبات و قوانین مردسالار و زن‌ستیزانه است. بر أساس گزارش‌های حقوق بشری هه‌نگاو تنها در سال گذشته ١٩١ زن‌کشی در ایران به ثبت رسیده است که بخش عظیمی از این قتل‌ها توسط اعضای خانواده نزدیک زن انجام شده‌اند. قوانین و تفکر زن‌ستیزانه نفرت عمیق علیه زنان را عادی‌سازی می‌کند.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، جمهوری اسلامی ایران را یک نظام آپارتاید جنسیتی ارزیابی می‌کند که در آن قتل و آزار سیستماتیک به زنان در مراحلی قانونمند شده است. جامعه جهانی باید نظام آپارتاید جنسیتی را ذیل «جنایت علیه بشریت» گنجانده و این را در تعریف بین المللی خود بگنجاند و جمهوری اسلامی را بر أساس قوانین صراحتا ضد زن و ساختارمندی سرکوب زنان در جامعه ایران یک نظام آپارتاید جنسیتی دسته بندی کرده و ذیل این مفهوم جرم‌انگاری کند.
