گزارش ماهانه ههنگاو از نقض حقوق زنان در ایران، نوامبر ۲۰۲۵
ههنگاو؛ یکشنبه ۱۶ آذر ۱۴۰٤
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری ههنگاو، طی ماه نوامبر ۲۰۲۵ دستکم ۲۲ فعال زن بازداشت و ۵ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به حبس محکوم شدهاند. در ماه گذشته دستکم ۲۰ مورد زنکشی و ۵ مورد اعدام زنان در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماه نوامبر ۲۰۲۵ دستکم حکم اعدام ۵ زن در زندانهای مختلف ایران اجرا شده است. دستکم ۲ زن از بابت اتهام قتل عمد و ۳ زن از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر اعدام شدهاند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
۱ـ زهرا میرغفاری از هشترود، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی تبریز اعدام شد.
۲ـ شوکت ویسی از دامغان، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی دامغان اعدام شد.
۳ـ قمری عباسزاده از ساری از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی ساری اعدام شد.
۴ـ مهین رحیمی از مشهد، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی مشهد اعدام شد.
۵ـ مینا صدوقی از کرج، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی شیراز اعدام شد.
بازداشت ۲۲ فعال زن در نوامبر ۲۰۲۵
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری ههنگاو، طی ماه گذشته میلادی دستکم ٢٢ فعال زن توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدهاند که معادل ۱۹٪ کل آمار بازداشتیها در این ماه میباشد.
دستکم ۸ زن بهایی و ۲ زن کورد بازداشت شدهاند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
تهران: ۱ـ مهسا اسداللهنژاد ۲ـ شیرین کریمی ۳ـ هانیه شریعتی رودپشتی ۴ـ آفرین مهاجر ۵ـ پریا مرندیز ۶ـ ستاره پسیانی ۷ـ سحر دولتشاهی
کرج: ۸ـ مونا زکایی ۹ـ نغمه میرزاآقا ۱۰ـ مهین سعادتمند ۱۱ـ مهشید سفیدی ۱۲ـ ثمر مسعودی
شاهین شهر: ۱۳ـ مریم عباسی نیکو ۱۴ـ بیتا شفیعی
شیراز: ۱۵ـ لیلا عدالتی ۱۶ـ میلان خاجهای
اهواز: ۱۷ـ مریم زبیدی
کامیاران: ۱۸ـ شیدا عزیزی
مانه و سملقان: ۱۹ـ اثمر حمیدی
سبزوار: ۲۰ـ شکوه سدیدی
نور: ۲۱ـ سهیلا بیکدلو
گرگان: ۲۲ـ آزاده یقینی
صدور حکم حبس برای فعالین زن
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری ههنگاو، در ماه نوامبر ۲۰۲۵ دستکم پنج فعال زن جمعاً به ۱۳ سال و ۳ ماه و ۱ روز سال حبس محکوم شدهاند.
اسامی زنانی که به اعدام و یا حبس محکوم شدهاند به شرح زیر است؛
۱ـ مهنوش رضایی از شیراز به ۹ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲ـ زینب موسوی از تهران به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
۳ـ شیدا عزیزی از کامیاران به ۳ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۴ـ نیروانا تربتینژاد از گرگان به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
۵ـ فائزه حسنزاده از کاشان به ۳ ماه و ۱ روز حبس محکوم شده است.
بازداشت زنان و محکومیت زنان یک روند تبعیض معمول در جمهوری اسلامی ایران است. در جریان جنبش انقلابی ژن ژیان ئازادی فشارها برای فعالین زن ابعاد شدیدتری به خود گرفته بود. جمهوری اسلامی به شکل سازماندهی شدهای همواره از ابتدای ظهورش تلاش کرده است که عرصه ظهور فعالیت اجتماعی، سیاسی و حقوق بشری را برای زنان تا جای ممکن تنگ کند. سیاستهای جداسازی جنسی و جنسیتی و همینطور به حاشیه بردن هر چه تمام جامعه اقلیتهای جنسی و جنسیتی از طریق جرمانگاری هویت آنها یکی از سیاستهای جدی آپارتاید جنسیتی در ایران است.
ثبت ۲۰ مورد زنکشی در نوامبر ۲۰۲۵
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری ههنگاو، طی ماه نوامبر ۲۰۲۵ دستکم ۲۰ زن در شهرهای مختلف ایران کشته شدهاند که اکثریت مطلق آنها توسط افراد نزدیک خود از جمله همسر به قتل رسیدهاند.
بر طبق این گزارش ۷ زن توسط همسر، ۲ زن توسط برادر، ۲ زن توسط پسر، ۲ زن توسط داماد، ۲ زن توسط همسر خواهر، ۱ زن توسط مادر شوهر به قتل رسیده و نسبت ۴ نفر از قاتلین با مقتولین نیز نامعلوم بوده است.
از مجموع ۲۰ مورد زنکشی دستکم ۱ مورد از زنکشیها با انگیزه ناموسی ثبت شده است. همچنین ۱۳ زن به دلیل اختلافات خانوادگی، ۱ زن به دلیل درخواست طلاق، ۲ زن به دلیل رد درخواست ازدواج و ۴ زن نیز با انگیزه سرقت و مالی به قتل رسیده است.
تفکیک قتل زنان بر حسب استان
استان آذربایجانغربی (ارومیه): ۶ مورد
استانهای سیستان و بلوچستان و تهران: هر کدام ۳ مورد
استانهای کرمان و گیلان: هر کدام ۲ مورد
استانهای آذربایجانشرقی، هرمزگان، یزد و فارس: هر کدام ۱ مورد
زنکشی بالاترین سطح بروز زنبیزاری و زنستیزی در جامعه است. قتلهای منتسب به قتلهای ناموسی تنها بخشی از زنکشیها را شامل میشوند. ریشه اصلی زنکشی در جوامع تاریخ، مناسبات و قوانین مردسالار و زنستیزانه است. بر أساس گزارشهای حقوق بشری ههنگاو تنها در سال گذشته ١٩١ زنکشی در ایران به ثبت رسیده است که بخش عظیمی از این قتلها توسط اعضای خانواده نزدیک زن انجام شدهاند. قوانین و تفکر زنستیزانه نفرت عمیق علیه زنان را عادیسازی میکند.
سازمان حقوق بشری ههنگاو، جمهوری اسلامی ایران را یک نظام آپارتاید جنسیتی ارزیابی میکند که در آن قتل و آزار سیستماتیک به زنان در مراحلی قانونمند شده است. جامعه جهانی باید نظام آپارتاید جنسیتی را ذیل «جنایت علیه بشریت» گنجانده و این را در تعریف بین المللی خود بگنجاند و جمهوری اسلامی را بر أساس قوانین صراحتا ضد زن و ساختارمندی سرکوب زنان در جامعه ایران یک نظام آپارتاید جنسیتی دسته بندی کرده و ذیل این مفهوم جرمانگاری کند.
