گزارش ماهانه هه‌نگاو از نقض حقوق زنان در ایران، می ۲۰۲۴
هه‌نگاو؛ سه‌شنبه ۱۵ خرداد ۱۴۰۳
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه می ۲۰۲۴ دست‌کم حکم اعدام ۴ زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است. همچنین ۱۴ فعال زن بازداشت و ۱۷ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس محکوم شده‌اند. در ماه گذشته دست‌کم ۱۳ مورد زن‌کشی نیز در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماه گذشته میلادی دست‌کم اجرای حکم اعدام چهار زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است. دو نفر از این زنان به اتهام قتل عمد و دو نفر نیز به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر بازداشت و به اعدام محکوم شده بودند. سال گذشته حکم اعدام ۲۲ زن در ایران اجرا شده بود.
اسامی زنانی که اعدام شده‌اند به شرح زیر است؛
۱ـ فریبا محمدزهی اهل زاهدان، به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی کرمان اعدام شد.
۲ـ راضیه ۳۱ ساله و اهل مشهد، به اتهام قتل عمد در زندان وکیل‌آباد مشهد اعدام شد.
۳ـ پروین موسوی ۵۰ ساله و اهل مراغه، به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی ارومیه اعدام شد.
۴ـ فاطمع عبداللهی ۲۷ ساله و اهل نیشابور، به اتهام قتل عمد در زندان مرکزی نیشابور اعدام شد.
بازداشت ١٤ زن در ماه می ۲۰۲۴
با استناد به آمار هه‌نگاو، طی ماه می ۲۰۲۴، دست‌کم ۱۴ فعال زن در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اندکه معادل ۱۰٪ کل شهروندان بازداشت شده در این ماه می‌باشد و اسامی آنها به شرح زیر است؛
بوکان: ۱ـ هه‌تاو اکرمی ۲ـ سوسن حسن‌زاده ۳ـ افسانه شاهی
ملکان: ۴ـ فرنگیس فتحی ۵ـ اکرم کوخیان
تهران؛ ۶ـ مطهره گونه‌ای
پیرانشهر: ۷ـ سمیه قادرپور
رشت: ۸ـ نازیلا خانی‌پور
سیرجان: ۹ـ مریم محمودآبادی
اصفهان؛ ۱۰ـ سما عموشاهی
مشهد؛ ۱۱ـ مرضیه مومنی
چالوس؛ ۱۲ـ سودابه وهابی
اهواز: ۱۳ـ سپیده رشیدی
مهاباد: ۱۴ـ زهرا نبی‌ازاده
صدور حکم حبس برای فعالین زن
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، در ماه می ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۷ فعال زن در شهرهای مختلف ایران از جمله ۱۵ فعال زن بهایی در اصفهان و ژینا مدرس گرجی روزنامه‌نگار و فعال حوزه زنان در سنندج جمعاً به حبس محکوم شده‌اند
بر طبق این گزارش، این ۱۷ فعال زن توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران در مجموع به ۱۰۱ سال حبس تعزیری محکوم شده‌اند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
۱- شیرین سعیدی از تهران به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۲ـ آزیتا رضوانی‌خواه از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۳ـ شعله آشوری از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۴ـ مژده بهامین از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۵ـ بشری مطهر از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۶ـ سارا شکیب از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۷ـ سمیرا شکیب از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۸ـ رویا آزادخوش از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۹ـ نوشین همت از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۰ـ شورانگیز بهامین از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۱ـ ساناز راسته از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۲ـ مریم خرسندی از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۳ـ فیروزه راستی‌نژاد از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۴ـ فرخنده رضوان‌پی از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۵ـ مژگان پورشفیع اردستانی از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۶ـ نسرین خادمی قهقرخی از اصفهان به تحمل ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۷ـ ژینا مدرس گرجی از سنندج (سنه) از اصفهان به تحمل ۲۱ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
بازداشت زنان و محکومیت زنان یک روند تبعیض معمول در جمهوری اسلامی است. در جریان جنبش انقلابی ژن ژیان ئازادی فشارها برای فعالین زن ابعاد شدید‌تری به خود گرفته بود. جمهوری اسلامی به شکل سازماندهی شده‌ای همواره از ابتدای ظهورش تلاش کرده است که عرصه ظهور فعالیت اجتماعی، سیاسی و حقوق بشری را برای زنان تا جای ممکن تنگ کند. سیاست‌های جداسازی جنسی و جنسیتی و همینطور به حاشیه بردن هر چه تمام جامعه اقلیت‌های جنسی و جنسیتی از طریق جرم‌انگاری هویت آنها یکی از سیاست‌های جدی آپارتاید جنسیتی در ایران است.
ثبت ۱۳ مورد زن‌کشی در ماه می ۲۰۲۴
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه می ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۳ زن در شهرهای مختلف ایران کشته شده‌اند که ۱۲ مورد آن توسط افراد نزدیک خود ازجمله همسر، پدر، پسر و برادرهای خود به قتل رسیده‌اند.
بر طبق این گزارش ۸ زن توسط همسران خود، ۲ زن توسط فرزند پسر خود، ۱ زن توسط برادر، ۱ زن دوست پسر و یک زن نیز توسط افرادی با هویت نامعلوم به قتل رسیده‌اند.
از مجموع ۱۳ مورد زن‌کشی ۳ مورد با انگیزه ناموسی بوده، ۷ مورد اختلافات خانوادگی، ۱مورد با انگیز سرقت و ۲ مورد نیز نامعلوم می‌باشد.
تفکیک قتل زنان بر حسب استان
استان خراسان رضوی: ۳ مورد
استان کُردستان: ۳ مورد
استان ایلام: ۲ مورد
استان تهران: ۲ مورد
استان سیستان و بلوچستان: ۱ مورد
استان مازندران: ۱ مورد
استان آذربایجان‌شرقی: ۱ مورد
زن‌کشی بالاترین سطح بروز زن‌بیزاری و زن‌ستیزی در جامعه است. قتل‌های منتسب به قتل‌های ناموسی تنها بخشی از زن‌کشی‌ها را شامل می‌شوند. ریشه اصلی زن‌کشی در جوامع تاریخ، مناسبات و قوانین مردسالار و زن‌ستیزانه است. بر أساس گزارش‌های حقوق بشری هه‌نگاو تنها در سال گذشته ۱۲۲ زن‌کشی در ایران به ثبت رسیده است که بخش عظیمی از این قتل‌ها توسط اعضای خانواده نزدیک زن انجام شده‌اند. قوانین وتفکر زن‌ستیزانه نفرت عمیق علیه زنان را عادی‌سازی می‌کند و این خود باعث می‌شود که کشتن زنان ساده‌تر و بی‌هزینه‌تر باشد.
