گزارش ماهانه هه‌نگاو از نقض حقوق زنان در ایران، جولای ۲۰۲۴
هه‌نگاو؛ دوشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۳
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه ژوئن ۲۰۲۴ دست‌کم ۵ زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اعدام، ۲۲ فعال زن بازداشت و ۵ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس و دو فعال زن نیز به اعدام محکوم شده‌اند. در ماه گذشته دست‌کم ۲۰ مورد زن‌کشی نیز در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است که ۲۵٪ این قتل‌ها با انگیزه ناموسی بوده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
بر طبق این گزارش، در ماه جولای ۲۰۲۴ دست‌کم حکم اعدام ۵ زندانی زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است. یک زن به اتهام قتل عمد و ۴ زن نیز به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر اعدام شده‌اند.
سه نفر از زنانی که حکم آنها اجرا شده است در زندان مرکزی بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی اعدام شده‌اند و اجرای حکم اعدام دو زن نیز در زندان‌های خرم‌آباد و شیراز ثبت شده است.
بازداشت ۲۲ زن در ماه جولای ۲۰۲۴
با استناد به آمار هه‌نگاو، طی جولای ۲۰۲۴، دست‌کم ۲۲ فعال زن در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اند که معادل ۲۴٪ کل آمار شهروندان بازداشت شده در این ماه می‌باشد و اسامی آنها به شرح زیر است؛
رشت؛ ۱ـ زهرا دادرس ۲ـ زهره دادرس ۳ـ فروغ سمیعیان ۴ـ آزاده چاوشیان ۵ـ جلوه جواهری ۶ـ متین یزدانی
تهران؛ ۷ـ مژگان سلمان‌زاده ۸ـ مولود صفایی ۹ـ پروین مسلمی ۱۰ـ رعنا کورکوری
لاهیجان؛ ۱۱ـ سارا جهانی ۱۲ـ شیوا سیاه‌سیاه
سقز؛ ۱۳ـ دلوان شریفی
بوکان؛ ۱۴ـ سولماز حسن‌زاده
پیرانشهر؛ ۱۵ـ فاطمع پایمرد
پاوه: ۱۶ـ فریده ویسی
شوشتر؛ ۱۷ـ ایران شریفی
گلستان؛ ۱۸ـ مرضیه ریگی‌دادرس
فومن؛ ۱۹ـ نگین رضایی
بندر انزلی؛ ۲۰ـ یاسمین حشدری
فردیس؛ ۲۱ـ ناهید بهروزی
کرج؛ ۲۲ـ زارا اسماعیلی
صدور حکم حبس برای فعالین زن
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، در ماه جولای ۲۰۲۴ دست‌کم ۵ فعال زن در شهرهای مختلف ایران جمعاً به ۱۴ سال و ۸ ماه حبس محکوم شده‌اند . همچنین پخشان عزیزی و شریفه محمدی توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده‌اند.
اسامی زنانی که به حبس و یا اعدام محکوم شده‌اند به شرح زیر است؛
۱- مطهره گونه‌ای از تهران به یک سال حبس تعزیزی محکوم شده است.
۲ـ شریفه محمدی فعال تُرک ساکن رشت به اعدام محکوم شده است.
۳ـ ندا فتوحی از تهران به ۶ سال و ۸ ماه حبس محکوم شده است.
۴ـ دینا قالیباف از تهران به ۲ سال حبس محکوم شده است.
۵ـ پخشان عزیزی فعال کُرد اهل مهاباد به اعدام و ۴ سال حبس محکوم شده است.
۶ـ حورا نیکبخت از تهران به ۱ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
بازداشت زنان و محکومیت زنان یک روند تبعیض معمول در جمهوری اسلامی است. در جریان جنبش انقلابی ژن ژیان ئازادی فشارها برای فعالین زن ابعاد شدید‌تری به خود گرفته بود. جمهوری اسلامی به شکل سازماندهی شده‌ای همواره از ابتدای ظهورش تلاش کرده است که عرصه ظهور فعالیت اجتماعی، سیاسی و حقوق بشری را برای زنان تا جای ممکن تنگ کند. سیاست‌های جداسازی جنسی و جنسیتی و همینطور به حاشیه بردن هر چه تمام جامعه اقلیت‌های جنسی و جنسیتی از طریق جرم‌انگاری هویت آنها یکی از سیاست‌های جدی آپارتاید جنسیتی در ایران است.
ثبت ۲۰ مورد زن‌کشی در ماه جولای ۲۰۲۴
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه جولای ۲۰۲۴ دست‌کم ۲۰ زن در شهرهای مختلف ایران کشته شده‌اند که ۱۸ مورد آنها توسط افراد نزدیک خود ازجمله همسر، پدر، همسر سابق و داماد و.. خود به قتل رسیده‌اند.
بر طبق این گزارش ۹ زن توسط همسران خود، ۳ زن توسط پدر و ۶ زن نیز به ترتیب توسط همسر سابق، نوه پسری، همسر خواهر، پسر عمو، پسر و خواستگار خود به قتل رسیده‌اند. دو زن نیز توسط افراد ناشناس به قتل رسیده‌اند.
از مجموع ۲۰ مورد زن‌کشی ۵ مورد معادل ۲۵٪ کل آمار با انگیزه ناموسی بوده و دلیل قتل ۹ مورد از این زنان نیز اختلافات خانوادگی عنوان شده است. همچنین ۲ زن با انگیزه سرقت، ۱ زن اختلافات مالی، ۱ زن به دلیل اختلافات مربوط به حضانت فرزند، ۱ زن نیز به دلیل رد درخواست پیشنهاد عروسی و ۱ زن نیز به دلایل نامعلوم به قتل رسیده‌اند.
تفکیک قتل زنان بر حسب استان
استان تهران: ۶ مورد
استان خراسان رضوی: ۳ مورد
استان آذربایجان شرقی: ۲ مورد
استان آذربایجان‌غربی (ارومیه): ۲ مورد
استان خوزستان: ۱ مورد
استان کرمانشاه: ۱ مورد
استان گیلان: ۱ مرد
استان خراسان شمالی: ۱ مورد
استان کُردستان (سنه) : ۱ مورد
استان ایلام: ۱ مورد
استان البرز: ۱ مورد
زن‌کشی بالاترین سطح بروز زن‌بیزاری و زن‌ستیزی در جامعه است. قتل‌های منتسب به قتل‌های ناموسی تنها بخشی از زن‌کشی‌ها را شامل می‌شوند. ریشه اصلی زن‌کشی در جوامع تاریخ، مناسبات و قوانین مردسالار و زن‌ستیزانه است. بر أساس گزارش‌های حقوق بشری هه‌نگاو تنها در سال گذشته ۱۲۲ زن‌کشی در ایران به ثبت رسیده است که بخش عظیمی از این قتل‌ها توسط اعضای خانواده نزدیک زن انجام شده‌اند. قوانین وتفکر زن‌ستیزانه نفرت عمیق علیه زنان را عادی‌سازی می‌کند و این خود باعث می‌شود که کشتن زنان ساده‌تر و بی‌هزینه‌تر باشد.
