گزارش ماهانه هه‌نگاو از نقض حقوق زنان در ایران، مارس ۲۰۲۴
هه‌نگاو؛ جمعه ۱۷ فروردین ۱۴۰۳
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه مارس ۲۰۲۴ دست‌کم حکم اعدام یک زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است. همچنین ۷ فعال زن بازداشت و ۱۳ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس محکوم شده‌اند. در ماه گذشته دست‌کم ۱۳ مورد زن‌کشی نیز در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماه گذشته میلادی دست‌کم اجرای حکم اعدام یک زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است. سال گذشته حکم اعدام ۲۲ زن در ایران اجرا شده بود.
بر طبق این گزارش در تاریخ ۲۱ مارس ۲۰۲۴، حکم اعدام یک زن اهل جلفا که پیشتر به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود در زندان مرکزی تبریز اجرا شده است. این زن به همراه همسرش اعدام شده است و هویتش توسط هه‌نگاو در دست بررسی قرار دارد.
بر اساس قوانین حاکم در جمهوری اسلامی در مورد زنان، زنان در ایران نه تنها از هیچ نوع قوانین حمایتی در رابطه با خشونت خانگی برخوردار نیستند، بلکه خود متن قانون زمینه انواع خشونت‌ها از جمله خشونت جنسی، فیزیکی، اقتصادی و روانی به زنان را فراهم کرده است.
بازداشت ۷ زن در ماه مارس
با استناد به آمار هه‌نگاو، طی ماه مارس ۲۰۲۴، دست‌کم ۷ فعال زن در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اند که معادل ۱۰.۵٪ کل شهروندان بازداشت شده در این ماه می‌باشد و اسامی آنها به شرح زیر است؛
ـ مریم سادات یحیوی از تهران
ـ آواره حیدری از پاوه
ـ مرضیه خلیلی از اصفهان
ـ صدیقه وسمقی از تهران
ـ بیتا رسولی از لاهیجان
ـ لاله ساعتی از تهران
ـ هستی طالع‌طلب اهل مشهد
صدور حکم حبس برای فعالین زن
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، در ماه فوریه ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۳ فعال زن در شهرهای مختلف ایران از جمله ۱۰ فعال حوزه زنان در گیلان به حبس محکوم شده‌اند.
بر طبق این گزارش این ۱۳ فعال در مجموع توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به ۶۳ سال و ۳ ماه سال حبس تعزیری محکوم شده‌اند و اسامی آنها به شرح زیر است؛
۱ـ مریم عباسی نیکو اهل نجف‌آباد اصفهان به تحمل ۶ ماه حبس محکوم شده است.
۲ـ شبنم تبیانیان شهروند بهایی اهل سمنان به ۶ ماه حبس محکوم شده است.
۳ـ لاله ساعتی نوکیش مذهبی اهل تهران به تحمل ۲ سال حبس محکوم شده است.
۴ـ زهره دادرس فعال اهل رشت به تحمل ۹ سال و ۶ ماه و ۲ روز حبس محکوم شده است.
۵ـ یاسمین حشدری فعال اهل بندرانزلی به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۶ـ شیوا شاه سیاه فعال اهل لاهیجان به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۷ـ نگین رضایی فعال اهل فومن به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۸ـ فروغ سمیع‌نیا فعال اهل رشت به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۹ـ سارا جهانی فعال اهل رشت به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۱۰ـ آزاده چاوشیان فعال اهل رشت به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۱۱ـ زهرا دادرس فعال اهل رشت به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۱۲ـ متین یزدانی فعال اهل رشت به تحمل ۶سال و ۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم شده است.
۱۳ـ جلوه جواهری فعال اهل رشت به تحمل ۱ سال حبس محکوم شده است.
بازداشت زنان و محکومیت زنان یک روند تبعیض معمول در جمهوری اسلامی است. در جریان جنبش انقلابی ژن ژیان ئازادی فشارها برای فعالین زن ابعاد شدید‌تری به خود گرفته بود. جمهوری اسلامی به شکل سازماندهی شده‌ای همواره از ابتدای ظهورش تلاش کرده است که عرصه ظهور فعالیت اجتماعی، سیاسی و حقوق بشری را برای زنان تا جای ممکن تنگ کند. سیاست‌های جداسازی جنسی و جنسیتی و همینطور به حاشیه بردن هر چه تمام جامعه اقلیت‌های جنسی و جنسیتی از طریق جرم‌انگاری هویت آنها یکی از سیاست‌های جدی آپارتاید جنسیتی در ایران است.
ثبت ۱۳ مورد زن‌کشی در ماه مارس ۲۰۲۴
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی ماه مارس ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۳ زن در شهرهای مختلف ایران کشته شده‌اند که ۱۲ مورد آن توسط افراد نزدیک خود ازجمله همسر، همسر سابق، داماد و برادر انجام گرفته است.
بر طبق این گزارش ۶ زن توسط همسران خود، ۴ زن توسط همسران سابق، یک زن توسط داماد خانواده، یک زن توسط پسر و یک زن نیز به دست مردی ناشناس به قتل رسیده است.
بر طبق این گزارش در ۱۰ مورد انگیزه فرد قاتل اختلافات خانوادگی عنوان شده است.
تفکیک قتل زنان بر حسب استان
استان کرمانشاه (کرماشان): ۳ مورد
استان آذربایجان‌شرقی: ۲ مورد
استان آذربایجان‌غربی (ارومیه): ۲ مورد
استان تهران: ۲ مورد
استان خراسان رضوی: ۲ مورد
استان خراسان شمالی: ۱ مورد
استان مازندران: ۱ مورد
زن‌کشی بالاترین سطح بروز زن‌بیزاری و زن‌ستیزی در جامعه است. قتل‌های منتسب به قتل‌های ناموسی تنها بخشی از زن‌کشی‌ها را شامل می‌شوند. ریشه اصلی زن‌کشی در جوامع تاریخ، مناسبات و قوانین مردسالار و زن‌ستیزانه است. بر أساس گزارش‌های حقوق بشری هه‌نگاو تنها در سال گذشته ۱۲۲ زن‌کشی در ایران به ثبت رسیده است که بخش عظیمی از این قتل‌ها توسط اعضای خانواده نزدیک زن انجام شده‌اند. قوانین وتفکر زن‌ستیزانه نفرت عمیق علیه زنان را عادی‌سازی می‌کند و این خود باعث می‌شود که کشتن زنان ساده‌تر و بی‌هزینه‌تر باشد.
