Fitwaya dijî Newrozê; Gefa serkut û tundûtîjî li dijî welatiyên Kurd ji aliyê pêşnimêjê Înê yê Merîwanê ve
Hengaw; Pêncşemî 3ê Nîsana 2025an
Mistefa Şîrzadî, pêşnimêjê Înê yê destnîşankirî ji aliyê Xamineyî ve li bajarê Merîwanê, di gotarekê de, gef li welatiyên Kurd, bi taybetî rûniştiyên gundê “Nê” xwar, û (fitwa) li dijî birêveçûna rêûresma Newrozê ji ber kiryara derveyê yasaya bi zorê da. Navbirî berê jî li bidarvekirina Zanyar û Luqman Murdadî, du girtiyên siyasî yên Kurd, roleke girîng hebû, û niha jî xelkê bo serkut û tundûtîjiyê han dide.
Pêka rapora ku gihaye bi Saziya Mafê Mirovî ya Hengawê, Mistefa Şîrzadî ku wekî yek ji kesên ewlehî_mezhebî yê Komara Îslamî ya Îranê li Merîwanê tê naskirin, di gotara xwe de, ji ber birêveçûna rêûresma Newrozê gef li ciwanan xwariye û hêzên bi nav “Xeyretên Mezhebî” bo serkut û êrîşkirin bo ser welatiyan han daye.
Fitwaya tundûtîjî li dijî Newrozê; Belgeyên gefên pêşnimêjê Înê yê Merwîanê
Li gorî fayla dengî ya ku ketiye destê Hengawê, Şîrzadî li xutbeya roja Înê 28ê Adara 2025an, bi zimaneke sivikayetîkirin, ciwanên Merîwanê û bi taybetî birêveberên rêûresma Newrozê li gundê “Nê” kiriye armanc. Navbirî ku bi piştgiriya girûpên Selefî yên tundajo û hevkarîkirin digel saziyên ewlehî yên Komara Îslamî ya Îranê tê naskirin, di berdewamiya gefên xwe de gotiye:
“Divê Misilman diranên van kesan (birêveberên Newrozê) bi pêyan hûr bikin û hemûyan bixine girtîgehê”.
Newroz li Merîwanê; Berxwedanî li hember serkuta hikûmetî
Rêûresma Newrozê her sal li gundê “Nê”ya Merîwanê bi amadebûna berfireh a xelkê û bi belavkirina sirûdên netewî û hemasî tê lidarxistin. Îsal jî tevî zextên berfireh ên saziyên ewlehî, saziyên hikûmetî nekarîn rê li ber lidarxistina vê rêûresmê bigirin. Tevî vê rewşê, çend roj beriya birêveçûna rêûresmê ku li 24ê Adarê hatibû lidarxistin, herî kêm 7 çalakvanên Kurd li vî gundî yên bi navên
Aram Nîkpey
Mihemed Nîkpey (du kes bi vî navî ku pizmam in)
Mihemed Eştek
Keywan Mînûyî
Keyhan Tedbîrî (temen 17 sal)
Kawe Dastan
Ji aliyê îdareya Îtilaatê ya Komara Îslamî ya Îranê ve hetine girtin û herwisa dehan welatiyên dinê jî hatine gazîkirin û rastî lêpêçîn û gefan hatin.
Rola Mistefa Şîrzadî di darvekirina Zanyar û Luqman Muradî de
Mistefa Şîrzadî di sala 2009an de, wekî tolhildana kuştina kurê xwe ji aliyê kesên nenas ve, bi hevkariya navendên ewlehî yên Komara Îslamî ya Îranê, roleke sereke di bidarvekirina Zanyar û Luqman Muradî de hebû.
Pêvajoya dadgehîkirina van du girtiyên siyasî bi tevahî nerohn û nedadperwerane bû. Salih Nîkbext yê parêzer di vê derheqê de gotibû:
“Aliyê kêm divê ez bibêjim ku encamdana kuştinê ji aliyê Zanyar û Luqman Muradî ve li Dadgeha Tawanan a 1 a Tehranê nehatibû tomarkirin, belkî kombûna dadgeha navbiryan nehate lidarxistin”.
Li ser tekezî û zextên Mistefa Şîrzadî, Zanyar Muradî û Luqman Muradî digel girtiyê siyasî yê dinê yê Kurd Ramîn Husên Penahî 7ê Îlona 2020an de li girtîgeha Recayî Şehr a bajarê Kerecê hatine darvekirin.
Newroz û gefên sîstematîkî yên Komara Îslamî ya Îranê li dijî Kurdan
Ev cara yekê nîne ku pêşnimêjên destnîşankirî ji aliyê Xamineyî ve, ji ber bilindnirxandina çand û nasnameya xwe gef li welatiyên Kurd bixwen. Berî niha jî pêşnimêjê Îlamê, Elanûr Kerîmîtebar, rêûresma Newrozê wekî nakok digel çanda hikûmetî zanîbû û ew darêtina pilana “dijmin” bi nav kiribû.
Hengaw tevî şermezarkirina gefên Mistefa Şîrzadî li dijî welatiyên Kurd, tekezî dike ku ev axaftinane mînakeke eşkere ya handana tundûtûjî û cînayetê ye.
Gefxwarin bo kiryarên tund li dijî welatiyan tenê ji ber birêvebirina Newrozê, binpêkirineke eşkere ya mafên bingehîn ên mirovî û azadiyên çandî ye.
Ezmûnên derbasbûyî nîşan dane ku siyasetên ewlehî yên Komara Îslamî ya Îranê li hember Kurdan û girûpên din ên bin zilmê, berdewam bi çiraya kesk a saziyên olî yên hikûmetî bûye.
Hengaw daxwazê ji civaka navdewletî, saziyên mafê mirovî û medyayên serbixwe dike ku baleke zêdetir bixine ser gefên sîstematîk ên li dijî welatiyên Kurd û bi taybetî di hilketên çandî de.
